Ontoloji sübut
Ontoloji sübut — fəlsəfi baxış. Anselmin təqdim etdiyi ontolji sübut "ən mükəmməl varlıq" haqqında zehni təsəvvürlərə əsaslanıradı. Belə ki,"ən mükəmməl varlıq" barədə təsəvvürü mümkün və düzgün sayırıqsa, o həqiqi və xarici aləmdə mütləq varlığa malik olmalıdır [mənbə göstərin]
Orta əsrlərdə xristian ilahiyyatçısı Anselm (1033-1109) Allahın varlığını təkcə zehni anlayışa əsaslanaraq, "ontoloji yolla" sübuta yetirməyə çalışır. Anselmin fikrincə, bütün insanlar "ən mükəmməl varlıq" məfhumunu öz zehnlərində təsəvvür edə bilərlər. Lakin o bununla kifayətlənmir və deyir: "Ən mükəmməl varlıq" təkcə zehndə ola bilməz. Zehndə "var" olan bu varlıq mütləq xarici aləmdə də "var" olmalıdır. Çünki biz "ən mükəmməl" varlığı təsəvvür etmişdik. Xarici aləmdə var olan mövcud isə zehndə var olan mövcuddan daha mükəmməldir. Deməli,"biz ən mükəmməl varlıq haqqında düşünürüksə, bu varlıq mütləq (təkcə zehndə deyil) xarici aləmdə mövcud olmalıdır (Çünki təkcə zehndə olmaq onu ən mükəmməl varlıq etmir.) Nəticədə, insanların asanlıqla təsəvvür etdikləri "ən mükəmməl varlıq "xaric aləmdə də mövcud olan Allahdır.
Ontoloji sübutun digər forması, yeni dövr Avropa fəlsəfəsinin əsasını qoyanlardan biri Rene Dekart (1596-1650) tərəfindən irəli sürülmüşdür.
Riyazi sübut
Riyazi isbat — elm aləmində qəbul olunmuş aksiom və qaydalar əsasında, ardıcıl məntiqi nəticələrdən istifadə edərək, müəyyən riyazi fərziyyənin doğru olmasını göstərmək deməkdir. Riyaziyyatda isbat fərziyyə müddəalar teorem adlanırlar.
Misal üçün, fərz edək ki, "Düzbucaqlı üçbucaqda katetlərin kvadratları cəmi hipotenuzun kvadratına bərabərdir. Əgər
a və b katetlər, c isə hipotenuz olarsa onda a² + b² = c² ". Bu fərziyyə həndəsi aksiom və qaydalar əsasında isbat edilmişdir (bax şəkilə) və Pifaqor (e.ə. 569–475-ci illər) teoremi adlanır.
Sənədləşdirilmiş sübut
Sənədləşdirilmiş sübut, Yazılı sübut və ya Sənədli sübut — məhkəmə işi üçün əhəmiyyətli hallar barədə məlumat verən sənədlərdən ibarət sübut. Bu mənada o, şifahi şahid ifadələrindən fərqlənir. Sənədləşdirilmiş sübut çox zaman yazılı sübutlarla (qəbz, müqavilə və ya vəsiyyətnamə kimi) əlaqədar istifadə edilir, lakin informasiyanı özündə əks etdirən digər vasitələr də, məsələn, fotoşəkillər; lent yazısı və film kimi nümayiş etdirilməsi üçün xüsusi mexaniki cihaza ehtiyacı olan vasitələr; həmçinin elektron poçt kimi rəqəmsal sübutların çap edilmiş forması da sənədləşdirilmiş sübut hesab olunur.
Bir qayda olaraq, sənədləşdirilmiş sübutlar sübut kimi qəbul edilməzdən əvvəl, onların orijinallığı digər sübutlarla təsdiqlənməlidir.
Əgər sənəd onun məzmununun müəyyənləşdirilməsi deyil, başqa məqsədlə təqdim edilmişdirsə, o, sənədli sübut hesab olunmayacaq. Məsələn, əgər üzərində qan ləkəsi olan məktub sadəcə cavabdehin məktubun müəllifini məktubu yazarkən arxadan bıçaqladığını göstərmək üçün təqdim olunubsa, o halda həmin məktub sənədli deyil, maddi sübut hesab olunacaq. Əəgr daha sonra eyni məktubun məzmunu qəsdən adamöldürmənin motivini sübut etmək üçün təqdim edilərsə, o halda həm maddi, həm də sənədli sübut hesab olunacaq.
Sənədləşdirilmiş sübutların təsdiq edilməsi üçün müxtəlif autentikasiya üsulları tətbiq olunur: şahid ifadələri, sənədlərin həqiqiliyinin müəyyən edilməsi, ekspertiza, güman edilən müəllifin əlyazmasını müəyyən edə biləcək şahidin ifadəsi və s.
Biyektiv sübut
Biyektiv sübut — iki sonlu A və B çoxluğu arasında f : A → B bijektiv funksiyasının və ya iki kombinator sinfi arasında ölçüsü qoruyan bijective funksiyasının tapıldığı sübut üsuludur və bununla da eyni sayda elementi sübut edir, |A| = |B|. Texnikanın faydalı olduğu yer A-nın ölçüsünü bilmək istədiyimiz, lakin çoxluğun elementlərini saymaq üçün birbaşa yol tapa bilmədiyimiz zamandır. Bu halda, B çoxluğunun elementlərinin sayını hesablamaq daha asan olarsa, A və bəzi B çoxluğu arasında bijection qurmaq problemi həll edir. Bu texnikanın digər faydalı xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, bijeksiyanın təbiəti çox vaxt iki dəstdən hər biri haqqında güclü məlumat verir.
Binom əmsallarının simmetriyası bildirir ki
(
n
k
)
=
(
n
n
−
k
)
.
{\displaystyle {n \choose k}={n \choose n-k}.}
Bu o deməkdir ki, n elementdən ibarət çoxluqda n − k elementin birləşmələri qədər k elementin kombinasiyası var.
Biyektiv sübut
Nəzərə alın ki, bərabərliyini sübut etdiyimiz iki kəmiyyət istənilən n elementli S çoxluğunun müvafiq olaraq k və n − k ölçülü alt çoxluqlarının sayını hesablayır. S alt çoxluqlarının iki ailəsi Fk və Fn − k arasında sadə biyeksiya mövcuddur. — hər bir k elementli alt çoxluğu S çoxluğunun tam olaraq qalan n − k elementlərini ehtiva edən tamamlayıcısı ilə əlaqələndirir. Fk və Fn − k elementlərinin sayı eyni olduğundan, müvafiq binom əmsalları bərabər olmalıdır.
Sübut (hüquq)
Hüquqda Sübut — qanunla müəyyən edilmiş qaydada əldə edilmiş, onların əsasında işə düzgün baxılması və həlli üçün əhəmiyyət kəsb edən halların olub-olmadığını müəyyən edən faktlar haqqında məlumat.
Beləliklə, fiqhdə dəlil məlumat, yəni idrak fəaliyyətinin nəticəsi kimi başa düşülürsə, məntiqdə dəlil həqiqətin, yəni əməlin əsaslandırılmasıdır.
Həqiqəti müəyyən etmək üçün dəlil əldə etməyə yönəlmiş idraki fəaliyyət fiqhdə sübut adlanır. Sübut sübutların toplanması, təmin edilməsi, yoxlanılması və qiymətləndirilməsindən ibarətdir.
Sübut hüququnda ən mühüm anlayışlar sübut predmeti və müxtəlif iş kateqoriyaları üçün fərqli şəkildə müəyyən edilən sübutun hüdudlarıdır.
Əgər Qalsam
Əgər qalsam (ing. If I Stay) rejissor R.C Katler tərəfindən yazıçı Qeyli Formenin eyni adlı əsəri əsasında 2014-cü ildə çəkilmiş ABŞ istehsalı olan dram və romantik filmdir.
Profissional musiqiçi olmaq istəyən Mia Hall Cullihard Kanservatoriyası-nda bu arzusunun dalınca getmək istəyir. Elə bu vaxt həyatında sevəcəyi adam olan Adam Uald ilə tanış olur. Birgə çox vaxt keçirərək Adam ilə yaxın münasibətlər quran Mia karyerasına davam etmək ilə sevgilisnin yanında olmaq kimi qərarların arasında qalır. Qərar vermə mərhələsində isə gözlənilməz bədbəxt hadisə hər şeyi dəyişdirir. Ailəsi ilə gəzintiyə gedərkən baş verən avtomabil qəzasında komaya düşdür. Lakin hansısa səbəbə görə ruhu kənarda baş verən hadisələri görür. Ölüm qalım arasında olan Mia bu vəziyyətdə kimlərin kim olduğunuda başa düşəcək.
Kloe Qreys Moretz — Mia Hall
Ceymi Bleykli — Adam Uald
Mirelli Enos — Kət Hall
Coşua Leonard — Denni Hall
Steysi Kiç — Baba
Lauren Li Smit — Uillou
Liana Liberato — Kim Çein
Aişa Hinds — Ramirez (tibb işçisi)
Aliyah O'Breyn
Ceykob Devis — Teddi Hall
2010-cu ildə dekabr ayında yayılan məlumata görə Əgər Qalsam romanı əsasında çəkiləcək film "Summit Entertainment" tərəfindən ekranlaşdıralacaq və Mia rolunu Dakato Fanninq, Kloe Qreys Moretz və ya Emili Broununqin oynayacağı bildirildi.
Əgər qalsam (film)
Əgər qalsam (ing. If I Stay) rejissor R.C Katler tərəfindən yazıçı Qeyli Formenin eyni adlı əsəri əsasında 2014-cü ildə çəkilmiş ABŞ istehsalı olan dram və romantik filmdir.
== Məzmun ==
Profissional musiqiçi olmaq istəyən Mia Hall Cullihard Kanservatoriyası-nda bu arzusunun dalınca getmək istəyir. Elə bu vaxt həyatında sevəcəyi adam olan Adam Uald ilə tanış olur. Birgə çox vaxt keçirərək Adam ilə yaxın münasibətlər quran Mia karyerasına davam etmək ilə sevgilisnin yanında olmaq kimi qərarların arasında qalır. Qərar vermə mərhələsində isə gözlənilməz bədbəxt hadisə hər şeyi dəyişdirir. Ailəsi ilə gəzintiyə gedərkən baş verən avtomabil qəzasında komaya düşdür. Lakin hansısa səbəbə görə ruhu kənarda baş verən hadisələri görür. Ölüm qalım arasında olan Mia bu vəziyyətdə kimlərin kim olduğunuda başa düşəcək.
== Rollarda ==
Kloe Qreys Moretz — Mia Hall
Ceymi Bleykli — Adam Uald
Mirelli Enos — Kət Hall
Coşua Leonard — Denni Hall
Steysi Kiç — Baba
Lauren Li Smit — Uillou
Liana Liberato — Kim Çein
Aişa Hinds — Ramirez (tibb işçisi)
Aliyah O'Breyn
Ceykob Devis — Teddi Hall
== İstehsal prosesi ==
2010-cu ildə dekabr ayında yayılan məlumata görə Əgər Qalsam romanı əsasında çəkiləcək film "Summit Entertainment" tərəfindən ekranlaşdıralacaq və Mia rolunu Dakato Fanninq, Kloe Qreys Moretz və ya Emili Broununqin oynayacağı bildirildi.
Təkcə adanı özünlə apara bilməzsən...
Təkcə adanı özünlə apara bilməzsən... filmi rejissor Gülbəniz Əzimzadə tərəfindən 1980-ci ildə ekranlaşdırılmışdır. İnsan və təbiət, təbiətə məhəbbət, nadir heyvanların taleyi üçün narahatlıq. Təbii sərvətlərin, eyni zamanda ətraf mühitin qorunması-bütün bunlar bəşəriyyəti narahat edən vacib məsələlərdir. Ətraf mühit təbiətin konkret bir guşəsidir və insan onunla daim əlaqə saxlayır. Bu mühiti qorumaq, onun çirklənməsinin qarşısını almaq həyatımız qədər vacib və təxirəsalınmazdır. Filmdə bu problemlərə toxunulmuşdur. Film aktrisa Ayan Mirqasımovanın kinoda ilk işidir. Film mərkəzi televiziyanın (Moskva) sifarişi ilə çəkilmişdir. Film "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında istehsal edilmişdir.
Əgər qalsam (film, 2014)
Əgər qalsam (ing. If I Stay) rejissor R.C Katler tərəfindən yazıçı Qeyli Formenin eyni adlı əsəri əsasında 2014-cü ildə çəkilmiş ABŞ istehsalı olan dram və romantik filmdir.
Profissional musiqiçi olmaq istəyən Mia Hall Cullihard Kanservatoriyası-nda bu arzusunun dalınca getmək istəyir. Elə bu vaxt həyatında sevəcəyi adam olan Adam Uald ilə tanış olur. Birgə çox vaxt keçirərək Adam ilə yaxın münasibətlər quran Mia karyerasına davam etmək ilə sevgilisnin yanında olmaq kimi qərarların arasında qalır. Qərar vermə mərhələsində isə gözlənilməz bədbəxt hadisə hər şeyi dəyişdirir. Ailəsi ilə gəzintiyə gedərkən baş verən avtomabil qəzasında komaya düşdür. Lakin hansısa səbəbə görə ruhu kənarda baş verən hadisələri görür. Ölüm qalım arasında olan Mia bu vəziyyətdə kimlərin kim olduğunuda başa düşəcək.
Kloe Qreys Moretz — Mia Hall
Ceymi Bleykli — Adam Uald
Mirelli Enos — Kət Hall
Coşua Leonard — Denni Hall
Steysi Kiç — Baba
Lauren Li Smit — Uillou
Liana Liberato — Kim Çein
Aişa Hinds — Ramirez (tibb işçisi)
Aliyah O'Breyn
Ceykob Devis — Teddi Hall
2010-cu ildə dekabr ayında yayılan məlumata görə Əgər Qalsam romanı əsasında çəkiləcək film "Summit Entertainment" tərəfindən ekranlaşdıralacaq və Mia rolunu Dakato Fanninq, Kloe Qreys Moretz və ya Emili Broununqin oynayacağı bildirildi.
Əgər sabah açılsa (novella)
Əgər sabah açılsa (ing. If Tomorrow Comes) — Sidni Şeldonun 1985-ci ildə yazdığı romandır.
Sübut edilməyən iddia (film, 2006)
İçəridəki adam (İngiliscə orijinal adı: Inside Man) — 2006-cı ildə Russell Gewirtz tərəfindən yazılmış və Spike Lee tərəfindən çəkilmiş triller-detektiv-dram filmidir.
Hər şey adi bank quldurluğu kimi başlayır. Wall Streetin ən böyük korporasiyalarından birinin foyesində özünü rəngsaz kimi təqdim edən dörd quldur 50 nəfəri girov götürəndə, polis adi prosedura qaydalarına əməl edir və quldurlarla danışıqlar aparmaq üçün iki detektiv təyin olunur.
Zaman keçdikcə detektivlər başa düşürlər ki, quldurlardan həmişə bir addım geridə qalırlar. Hər vəziyyətdə işə yarayan planlar alt-üst olur və zaman keçdikcə çarələr tükənməyə başlayır.
Bank müdiri baş verənlərlə çox ciddi şəkildə maraqlanır. Bu vaxt bir makler soyğunçularla təkbətək görüş tələb edir.
Əgər bir yerdəyiksə (film, 1975)
Film bizim müasirlərimizə-orta məktəbi yenicə bitirib həyata qədəm qoyan gənclərə həsr olunmuşdur. Burada gənc nəslin formalaşması və öz həyat yolunu müstəqil həll etməsi kimi ciddi məsələlərə toxunulur.
Film Mərkəzi Televiziyanın (Moskva) sifarişi ilə çəkilmişdir.
Ssenari müəllifi : Oqtay Orucov
Quruluşçu rejissor : Vladimir Semakov
Quruluşçu operator : Eduard Qalakçiyev
Quruluşçu rəssam : Fikrət Əhədov
Rejissor : Rafiq Dadaşov
Bəstəkar : Leonid Vaynşteyn
Səs operatoru : Ağahüseyn Kərimov
Montaj edən : Lidiya Vyalsova
Qrim rəssamı : Berta Roqova
İşıq Ustası : Məhəmməd Hacıyev
Rejissor assistenti : Sergey Ratnikov (mövqe göstərilməyib)
Assistent : Yusif Əlizadə, A. Əlizadə, V. Romanov, P. Yudileviç, Q. Qukasov, E. Quliyev
Mahnların Mətni : P. Kartamışev
Redaktor : Q. Qəhrəmanova
Məsləhətçi : T. Allahverdiyev, N. Vəliyev
Çalır : SSRİ Dövlət Kinematoqrafiya Komitəsinin Simfonik Orkestri
Filmin direktoru : Qəhrəman Hümbətov
Qriqori Nəcəfov- Rasim
Rita Əmirbəyova- Solmaz
Vaqif Mustafayev- Vasif
Stanislav Klyuçnikov-Mixail
Akif Məhərrəmov- Məmməd
Oqtay Mirqasımov- Arif Hümbətov
Muxtar Maniyev-Musa
Dadaş Kazımov-Mehdi
Cahangir Aslanoğlu-Rəhimov
Məhluqə Sadıqova-Mədinə xala
Dina Tumarkina
Sədaqət Zülfüqarova-Səriyyə
Rüxsarə Ağayeva
Q. Qəmbərova
Z. Niyazova
R. Tağıyeva
Sadıq Hüseynov-Çayçıdakı qoca
Q. Səlimov
K. Qasımov
Vasif Babayev-rejissor
Şəmsi Şəmsizadə-Qonaq
Əliheydər Həsənzadə-Qonaq
Yusif Əlizadə-Gəmidəki adam
Mərkəzi Televiziya (Moskva)
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 218.
Əgər sabah açılsa (miniserial, 1986)
Əgər sabah açılsa (ing. If Tomorrow Comes) - 3 seriyadan ibarət mini-serialdır. 1986-cı ildə ABŞ yazıçısı Sidni Şeldonun eyniadlı romanı əsasında çəkilmişdir. Baş rolları Medolin Smit Osborn, Tom Berencer, Liam Nison və Devid Keyt ifa edir. Filmin rejissoru və prodüserlərindən biri 1983-cü ildə çəkdiyi "Rəhbərlər" adlı mini-seriyalı bədii televiziya filminə görə "Emmi" mükafatıına layiq görülən ABŞ rejissoru Cerri Londondur. "Əgər sabah açılsa" mini-serialı Cerri Londonun rejissorluq və prodüserlik etdiyi "Rəhbərlər" mini-serialından sonra ən yaxşı filmidir. Treysi Uotni rolunu ifa edən Medolin Smit-Osborn bu filmdən əvvəl digər filmlərdə epizodik rollarda çıxış etmişdir. Bu film onun ilk baş rolda çəkildiyi filmdir. Filmin musiqisini İngilis bəstəkarı Nik Bikat bəstələmişdir. Andre Trenyan adlı psixopat detektiv olan "Deniel Kuper" rolunu Devid Keyt ifa edir.
Təkcə adanı özünlə apara bilməzsən... (film, 1980)
Təkcə adanı özünlə apara bilməzsən... filmi rejissor Gülbəniz Əzimzadə tərəfindən 1980-ci ildə ekranlaşdırılmışdır. İnsan və təbiət, təbiətə məhəbbət, nadir heyvanların taleyi üçün narahatlıq. Təbii sərvətlərin, eyni zamanda ətraf mühitin qorunması-bütün bunlar bəşəriyyəti narahat edən vacib məsələlərdir. Ətraf mühit təbiətin konkret bir guşəsidir və insan onunla daim əlaqə saxlayır. Bu mühiti qorumaq, onun çirklənməsinin qarşısını almaq həyatımız qədər vacib və təxirəsalınmazdır. Filmdə bu problemlərə toxunulmuşdur. Film aktrisa Ayan Mirqasımovanın kinoda ilk işidir. Film mərkəzi televiziyanın (Moskva) sifarişi ilə çəkilmişdir. Film "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında istehsal edilmişdir.
Əgər bütün dünyanın oğlanları... (film, 1970)
Sənədli televiziya filmi Bakıda keçirilən yapon-sovet dostluğu görüşünə həsr olunmuşdur.
Əgər sabah açılsa (mini-serial, 1986)
Əgər sabah açılsa (ing. If Tomorrow Comes) - 3 seriyadan ibarət mini-serialdır. 1986-cı ildə ABŞ yazıçısı Sidni Şeldonun eyniadlı romanı əsasında çəkilmişdir. Baş rolları Medolin Smit Osborn, Tom Berencer, Liam Nison və Devid Keyt ifa edir. Filmin rejissoru və prodüserlərindən biri 1983-cü ildə çəkdiyi "Rəhbərlər" adlı mini-seriyalı bədii televiziya filminə görə "Emmi" mükafatıına layiq görülən ABŞ rejissoru Cerri Londondur. "Əgər sabah açılsa" mini-serialı Cerri Londonun rejissorluq və prodüserlik etdiyi "Rəhbərlər" mini-serialından sonra ən yaxşı filmidir. Treysi Uotni rolunu ifa edən Medolin Smit-Osborn bu filmdən əvvəl digər filmlərdə epizodik rollarda çıxış etmişdir. Bu film onun ilk baş rolda çəkildiyi filmdir. Filmin musiqisini İngilis bəstəkarı Nik Bikat bəstələmişdir. Andre Trenyan adlı psixopat detektiv olan "Deniel Kuper" rolunu Devid Keyt ifa edir.